Q&A

Vrouwen, transgenders en mannen die in de seksindustrie werken zijn net zo divers als jij verschilt van je buurvrouw of buurman. Het zijn mensen die zijn opgegroeid in Nederland, maar veel komen ook uit andere landen in bijvoorbeeld Oost-Europa, Azië of Zuid-Amerika.

In Nederland werken zowel mannen als vrouwen in de prostitutie. Veruit de meeste prostituees in Nederland zijn vrouw, maar er is ook een klein percentage transgender sekswerkers. Vaak willen zij worden aangesproken als ‘vrouw’. Over prostitutie door mannen is minder bekend dan over vrouwelijke prostituees. Er zijn zowel hetero-, bi-, als homoseksueel georiënteerde mannelijke prostitués. Bij De Haven spreken we in het algemeen over ‘vrouwen’- hoewel we hiermee de hele doelgroep bedoelen. Mannen, vrouwen, transgender personen. Of ze nu vergund of onvergund werken, in een raamstraat of escort of porno-industrie. Iedereen die werkt of gewerkt heeft in de seksindustrie is in principe welkom voor onze hulpverlening.

Stichting De Haven biedt niet alleen begeleiding bij het uitstappen. We staan klaar voor iedere vrouw en zoeken altijd samen naar een oplossing voor het betreffende probleem. Ook als vrouwen geen wens hebben om uit te stappen of andere problemen of vragen hebben, staan we voor hen klaar. Soms door samen een kopje koffie te drinken of door een gesprek te voeren op de werkplek in de seksindustrie. Net waar op dat moment behoefte aan is. Wij willen er simpelweg ‘zijn’ voor de vrouwen. Met wat we zeggen, met onze houding en door onze daden. Deze houding is leidend. Niet de keuzes die zij maken.

De Haven evangeliseert niet. We zijn wel een organisatie waar christenen werken, en we worden allemaal gedreven door een christelijke identiteit. We signaleren dat veel vrouwen in de seksindustrie uit bijvoorbeeld Orthodox-christelijke of Rooms-katholieke culturen komen. Vaak worstelen zij met vragen over God en over hun identiteit. De Haven onderscheid zich hierin doordat zij bij dit soort zingevingsvraagstukken de taal van de vrouwen spreekt. Daar waar de vrouw vraagt naar geestelijke gesprekken zijn we natuurlijk wel beschikbaar hier voor en beschikken we ook over een breed netwerk om eventueel naar door te verwijzen. Dat betekent in de praktijk bijvoorbeeld dat we best wel eens bidden of bijbel lezen met een vrouw. Maar alleen als zij er om vraagt. We helpen ook moslima’s en niet-gelovigen en dat gaat prima in de praktijk. De cliënt is leidend.

De Haven is (bewust) niet verbonden aan een politieke partij, noch aan één kerk of kerkverband.

Voor een groot deel is De Haven afhankelijk van financiële steun van donateurs, kerken, ondernemers en stichtingen. Sinds 2009 wordt het uitstapprogramma – een deel van het hulpaanbod - van De Haven gefinancierd door de RUPS-subsidie. Ook ontvangen we geld van stichtingen en incidentele steun van gemeentes.

De Haven heeft een breed netwerk binnen de brede regio Haaglanden / Zuid-Holland. We werken nauw samen met bijvoorbeeld huisartsen, GGD of schuldhulpverleners. Wil jij weten wie onze partners of donateurs zijn? Je kunt een deel van hen vinden op onze website. Anderen noemen we hier niet, om bijvoorbeeld de privacy van uitgestapte vrouwen te beschermen die bij een partnerbedrijf een baan hebben gevonden.

Sinds de opheffing van het bordeelverbod in 2000 is prostitutie in veel (maar niet alle) gevallen legaal, als het uit vrije wil gebeurt. Wel is een vergunning nodig voor een exploitant, waaraan eisen zijn verbonden op het gebied van veiligheid en hygiëne. Mensen die in de seksindustrie willen werken kunnen dat legaal doen door zich bijvoorbeeld in te schrijven bij de Kamer van Koophandel, of via een opting-in systeem te werken bij een exploitant die een vergunning heeft. Ook in de escort zijn bijvoorbeeld vergunningen nodig. Hoewel prostitutie dus in veel gevallen legaal is, gaat het in Nederland te ver dat prostitutie als ‘passende arbeid’ wordt beschouwd. Iemand die werkloos is kan bijvoorbeeld door het UWV niet gedwongen worden te reageren op een vacature in de seksbranche. Gelukkig maar, want de industrie is vaak ronduit niet prettig.

Ja, ondanks maatregelen als camera’s en noodknoppen is werken in de seksindustrie over het algemeen gevaarlijk. Uit onderzoek van SOA Aids Nederland (2018) blijkt dat 60% van de sekswerkers in de sector fysiek geweld ervaren; 78% maakte seksueel geweld mee; 58% ervoer financieel economisch geweld; en 93% van de respondenten ondervond sociaal emotioneel geweld. Daarnaast zijn er veel gezondheidsrisico’s zoals: rsi-klachten, rug- en gewrichtsklachten, vaginale letsels, mondaandoeningen en kaakproblemen.

Dit is heel lastig te stellen dus een hard antwoord blijft hier uit. De officiële cijfers lopen flink uiteen. Schattingen zijn dat tussen de 10% tot wel 90% van de werkzame mensen in deze industrie gedwongen werkt. We zien dwang in ons veldwerk en bij de begeleiding van vrouwen. Veel vaker hebben we onderbuikgevoelens en vermoedens. We zien dat veel vrouwen die we begeleiden in de sector terecht zijn gekomen als manier om (zo werd gedacht) makkelijk ‘even’ snel geld te verdienen. Jaren later trekken ze de conclusie dat het niet bij ‘even’ is gebleven. Daarnaast zien we veel dwang van omstandigheden: dwang door pure armoede, dwang als gevolg van het ontbreken van een netwerk, of druk van familieleden in het thuisland die maken dat vrouwen wekelijks geld sturen uit het ‘rijke Westen’.

Meest voorkomende problematiek zijn schulden, gebrek aan (goede en veilige) huisvesting, problemen met lichamelijke en psychische gezondheid, onvoldoende kennis van de Nederlandse taal en maatschappij en daarnaast het ontbreken van een netwerk buiten de seksindustrie. Ook begeleiden we vaak vrouwen die door de overheid worden gezien als ‘ondernemer’ omdat ze werken via een ZZP constructie, maar in de praktijk onvoldoende kennis hebben van de rechten en plichten die hierbij horen. Daardoor kunnen ze flink in de problemen komen, bijvoorbeeld met de belastingdienst. De Haven ziet vrouwen met burn-out klachten, chronische stressverschijnselen, omgekeerde dag-nachtritmes, depressies en zelfs posttraumatische stress-stoornissen.