Luciana werkte gedurende twintig jaren regelmatig in de prostitutie. Meestal omdat ze geen ander werk kon vinden of omdat haar familie extra geld nodig had. Ze is een van de tientallen vrouwen die tijdens corona besloten om de seksindustrie voorgoed achter zich te laten.
Mijn toekomst is eindelijk begonnen.
“Als ik achter het raam stond, deed ik net of het me niets deed. Ik speelde een rol. Betaalde seks met mannen, ik vond het afschuwelijk. Soms waren ze aardig, vaak niet. Volhouden, doorgaan, niet nadenken. Ik lachte. Pas als ik thuiskwam, kon ik mijn tranen de vrije loop laten. Douchen en huilen, elke keer weer. Het lukte me niet om de stap te nemen om dit leven dat ik zo verafschuwde achter me te laten. Daar was een flinke duw in de rug voor nodig. Gek genoeg werd corona mijn redding.
Ik ben geboren in Colombia, als transgender. Mijn ouders hadden daar geen moeite mee. Ik zal nooit vergeten hoe mijn vader keer op keer tegen me zei dat ik mocht zijn wie ik wilde, dat ik een prachtig mens was. De meeste mensen waren niet zo ruimdenkend als mijn ouders, ik werd gediscrimineerd en uitgescholden. Ik voelde me rot en was vaak verdrietig. Ik kende vrouwen die naar Nederland waren gegaan en elke maand geld naar hun familie stuurden. Ze werkten als schoonmaakster, in een hotel, op de bloemenveiling, goed en eerlijk werk. Zeiden ze. Pas later begreep ik dat ook zij in de prostitutie werkten. Toen was het al te laat.
In 1998 kwam ik naar Nederland. Ik heb veel gesolliciteerd, werd geregeld uitgenodigd voor een gesprek, maar als werkgevers in mijn paspoort ‘man’ zagen staan en duidelijk werd dat ik transgender ben, kreeg ik de baan niet. Weer werd ik gediscrimineerd, terwijl Nederland toch bekend staat als een ruimdenkend land. Het viel me zo ontzettend tegen. Ik had gehoopt dat ik een nieuwe start kon maken, maar dat lukte niet. Op een gegeven moment had ik toch geld nodig. Als je de knop kunt omzetten, is de prostitutie daar een heel gemakkelijke manier voor. Niemand die vragen stelt. Niemand die je cv wil zien. Als je maar betaalt voor een raam, dan kun je aan het werk. Ik wilde het niet, helemaal niet, maar wat moest ik anders? Alleen als ik echt geld nodig had, werkte ik in de prostitutie. Soms hoefde dat een tijd niet, omdat ik een poosje in de bloemen kon werken bijvoorbeeld. Maar als ik te lang geen werk had, ging ik toch maar weer. Niet eens zozeer voor mezelf, als wel voor mijn familie. Mijn ouders werden allebei ziek. Als zij geld nodig hadden om de dokter of medicijnen te betalen, werkte ik als prostituee om ze wat extra’s te kunnen sturen. Mijn ouders hebben me wel eens gevraagd of ik dat werk deed, maar ik heb het altijd ontkend. Ik durfde het niet te vertellen. Ik schaamde me te erg dat ik dit moest doen om aan geld te komen, dat het me niet was gelukt een volwaardig bestaan op te bouwen. Mijn vader is inmiddels overleden. Ik moet er niet aan denken dat hij had geweten dat zijn dochter achter het raam stond. Hij had het verschrikkelijk gevonden.
De afgelopen twintig jaar heb ik dat werk vaak gedaan, soms een dag, soms langer. Het lukte me niet om er afscheid van te nemen, daarvoor was het een te gemakkelijke manier van geld verdienen. Totdat een jaar geleden corona kwam. Werken werd verboden. De prostitutie lag plat, het hele land lag plat en het lukte me niet om werk te vinden. Ik heb een Nederlands paspoort en recht op een uitkering, maar dat wilde ik niet. Ik vind het heel moeilijk om afhankelijk te zijn van anderen, ik wil mezelf kunnen redden. Ik raakte enorm in de stress. Wat moest ik nu? Wat me eerder niet lukte, ging nu wel. Ik klopte bij allerlei instanties aan voor hulp; ‘Ik wil uit de prostitutie. Ik wil leuk werk, me geen uitschot voelen, maar deelnemen aan de maatschappij. Help me!’ Mijn hartenkreet werkte toen ik de juiste maatschappelijk werkers trof. Ik mocht opleidingen doen; gastvrijheid en hygiëne, en deed ik een sollicitatietraining. Iets waarvan ik dacht dat het me nooit zou lukken, slaagde: Ik vond een baan! Een vaste! Ik ben kok in een restaurant en maak maaltijden om te bezorgen voor ouderen. Ik hou van koken, het past echt bij me. Bovendien verdien ik genoeg voor mezelf en om mijn moeder af en toe wat te geven. Ik heb een fijne baas en collega’s met wie ik het heel leuk heb. Dat ik transgender ben, maakt hen niet uit. Ze weten niet van mijn verleden en dat houd ik zo. Ik heb de kans gekregen om een nieuwe start te maken en mijn verleden achter me laten. Dat voelt zo ongelooflijk goed! Ik ga nooit meer terug naar de ramen, nóóit meer. Met mijn maatschappelijk werkers en mijn jobcoach (van De Haven en Bright Fame) werk ik nu aan het afronden van deze lange periode. Ik ben trots op mezelf dat ik heb doorgezet, dat het is gelukt. Ik kijk niet meer achterom, maar vooruit. Mijn toekomst is begonnen. Ik voel me gelukkig.”
Artikel gepubliceerd op libelle.nl, donderdag 25 maart 2021.
Zoals Luciana zijn er in Nederland tienduizenden vrouwen.
Vrouwen die in de prostitutie werken omdat ze bijvoorbeeld hun kind een goede toekomst willen geven of vrouwen die werken om een behandeling voor een zieke broer te kunnen betalen. Wat gaat er schuil achter de façade van een glimlach? En zijn ze méér dan alleen een slachtoffer?